-
HẠ LONG BAY’S BY NIGHT BY JOHN TẠ
MR. & MRS. JOHN & SUSAN TẠ
It is our pleasure to present a brand new song by our songwriter (music lyricists/poet) John Ta. Hạ Long Bay’s By Night, music composed by Phạm Vinh, sung by Lilianne.
-
KHÚC HÁT THUYỀN NHÂN
Mời quý vị vào nghe bài KHÚC HÁT THUYỀN NHÂN, Thơ Việt Hải, nhạc TS NS Tha Nhân, Lương Trần.
-
NGƯỜI QUẢNG NAM VIẾT NHẠC BOLERO ĐẦU TIÊN CỦA VIỆT NAM
Bolero có nguồn gốc từ Nam Mỹ, du nhập vào Việt Nam vào những năm 50 của thế kỷ trước. Nhờ vào sự sáng tạo độc đáo của các nhạc sĩ tiền bối, điệu nhạc này đã được phát triển thành một nhánh riêng biệt gọi là “Bolero Việt Nam”. Bolero trở thành một dòng nhạc lớn của nền tân nhạc nước nhà. Nhiều bản nhạc Bolero do các thế hệ nhạc sĩ sáng tác đã làm say mê không bao nhiêu người yêu âm nhạc. Nhạc Bolero cũng chinh phục rất nhiều đối tượng người nghe nhạc từ bình dân cho đến trí thức, Boler có mặt trong mọi góc cạnh đời sống ở miền Nam từ thập niên 60-70 nhưng…
….Kể từ 30/4/1975 và nhiều năm sau đó, nhạc Bolero bị xếp vào thể loại “nhạc vàng”, “nhạc sến“, “văn hoá phẩm đồi truỵ của chế độ cũ“, thậm chí bị sếp vô loại “nhạc phản động” cho nên hàng ngàn bản nhạc Bolero cùng nhiều thể loại nhạc khác không được phép lưu hành. Gần hai thập kỷ bị cấm, nhưng Bolero vẫn không chết. Bằng cách này cách khác Bolero vẫn âm thầm tồn tại trong đời trong sống âm nhạc của người Việt. Người ta lén nghe Bolero từ các băng đĩa phát hành ở hải ngoại được giấu mang về Việt Nam theo đường xách tay.
Mãi đến năm 1989, Cục Âm Nhạc Và Múa (nay là Cục Nghệ thuật và Biểu diễn) mới bắt đầu cấp phép cho các bài hát trước 1975 được phổ biến dần dần trở lại. Cũng từ thời điểm đó những ca khúc Bolero sáng tác trước năm 1975 ở miền Nam đã được thẩm định và cấp phép cho phát hành một cách rất dè chừng và từ từ…Nhưnh nhờ vào đó mà trong ba thập niên gần đây Bolero được hồi sinh và trở thành dòng nhạc có nhiều người thích nghe nhất. Đặc biệt Bolero cũng được “danh chính ngôn thuận” phát trên các phương tiện truyền thông do nhà nước quản lý.
Cái hay cái đẹp của dòng nhạc Bolero đã được nhiều người biết đến, nhưng hiếm có ai nhắc đến nơi khai sinh và người viết bản Bolero đầu tiên của Việt Nam là ai.
Xin nói ngay là bản nhạc Bolero đầu tiên của Việt Nam được sáng tác bởi một người người Điện Bàn – Quảng Nam tên là Lê Trọng Nguyễn.
Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn tên thật là Lê Trọng, sinh năm 1926 tại Quảng Nam. Ông là hội viên của Hội Tác giả, nhạc tác gia và nhà xuất bản âm nhạc Pháp (Société des Auteurs, Compositeurs et Editeurs de Musique – SACEM).
Chữ “Nguyễn” trong bút danh của ông là họ của người mẹ. Nhà ông gần Trường tư thục Hoàng Hồ nằm trên đường Nhật Bản (cũ), sau này đổi tên là đường Cường Để và nay là đường Trần Phú trong khu phố cổ Hội An (Quảng Nam).
“Nắng chiều” được nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn viết vào năm 1952 giữa thời điểm quê hương ly loạn và chiến tranh. Có tài liệu nói rằng “Nắng chiều” ra đời trong một lần hứng tác của Lê Trọng Nguyễn khi ông đứng trên cầu Vĩnh Điện nhìn chiều xuống bến sông Thu Bồn.
Trong một cuộc phỏng vấn của báo chí đương thời nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn cho biết: “Tâm sự tôi trong bài “Nắng chiều” nó như thế này, kể anh nghe cho vui. Sau cuộc đảo chính của Nhật vào đêm 9 tháng 5 năm 45, có một gia đình công chức Nam triều từ Quy Nhơn chạy ra tạm trú ở Hội An, mà tôi cũng ở Hội An lúc đó. Gia đình đó có một người con gái. Tôi yêu người con gái ấy!”
“Nắng chiều” được ca sĩ sĩ Minh Trang hát và thu âm ghi trên đĩa nhựa lần đầu tiên vào khoảng giữa năm 1955. Đó cũng là năm người em gái duy nhất của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn qua đời, ông đau buồn và đem bản “Nắng chiều” ra ký giao kèo tái bản để có một món tiền tác quyền khiêm nhường đưa về quê cùng mẹ lo liệu cho em gái và chuẩn bị nuôi nấng cháu.
Năm 1957, Lê Trọng Nguyễn vào Sài Gòn. Ðúng dịp đoàn ca nhạc Nhật Bản sang thăm, ban nhạc Toho Geino có nhờ người chọn ra 12 bản nhạc Việt Nam đang nổi tiếng thời đó để chuẩn bị tập dượt và trình diễn tại Sài Gòn lẫn Nhật Bản, trong đó có bản “Nắng chiều” và bản này đã được cô ca sĩ nhật Midori Satsuki hát.
Năm 1960 Ki Lo Ha, một ca sĩ người Hoa, cô yêu mến bản “Nắng chiều” nên viết sang lời Hoa ngữ và phổ biến bản này sang Ðài Loan và Hồng Kông. “Nắng chiều” đã vượt ra ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Bản nhạc “Nắng chiều” cũng là nguồn cảm hứng cho đạo diễn Lê Mộng Hoàng dựng thành bộ phim cùng tên. Phim phát hành tại miền Nam từ năm 1971 -1975.
Năm 1994, đạo diễn Pháp Trần Anh Hùng (cũng là một người Quảng) làm phim “Xích lô” có đưa bài hát “Nắng chiều” vào làm nền trong một phân cảnh không lời thoại trong phim. Và có một chi tiết rất đặc biệt nhưng ít ai để ý là một đoạn của bài hát “Nắng chiều” do hai người lính cụt chân hát bằng giọng Quảng Nam trong một quán ăn.Tiểu Vũ
-
Đôi dòng về Nghệ sĩ Đèo Văn Sách
Ca nhạc sĩ Đèo Văn Sách cùng hiền thê của ông là ca sĩ Kim Phụng hiện ở Virginia. Đôi ca sĩ này góp mặt trong nhiểu sinh hoạt văn nghệ địa phương vùng Thủ đô Hoa Kỳ. Kim Phụng là cháu ruột của NS. Hoàng Trọng (vai cậu). NS Tuấn Khanh (Hoa Soan Bên Thềm Cũ) đánh giá giọng ca Kim Phụng rất khá. Giọng ca Đèo Văn Sách còn là một emcee với chất giọng ấm áp, truyền cảm.
“Tình Nghệ Sĩ”–Sáng tác: Đoàn Chuẩn-Từ Linh; Tiếng hát: Kim Phụng; Hòa âm: T Lan
-
ÂM NHẠC CUỐI TUẦN
Nhân Văn Nghệ Thuật & Tiếng Thời Gian xin hân hạnh giới thiệu cũng như đón chào Anh Phạm Cao Tùng tham gia vào nhóm của chúng tôi, anh là cựu học sinh trướng trung học Petrus Trương Vĩnh Ký, niên khóa 1959-1966 và hiện đang cư ngụ tại thành phố Brisbane, Úc Châu.
Chúng tôi cũng được biết anh Phạm Cao Tùng là em trai của Nhà Vãn Phạm Gia Đại, hiện đang sống tại vùng Little Saigon, Orange County, California, USA
Anh Phạm Cao Tùng đã thực hiện và thu âm rất nhiều bản tình ca, thiền ca, nhạc ngoại quốc của các nhạc sĩ nổi tiếng qua chính giọng hát của anh. Dưới đây là danh sách các bài hát mà anh đã thực hiện và thu âm.
Tình ca:
- Ai Về Sông Tương – Nhạc và lời: Thông Đạt
- Anh còn nợ em – Phổ nhạc: Anh Bằng – Lời thơ: Phan Thành Tài
- Anh Sẽ Đến – Nhạc và lời: Vĩnh Phước
- Áo lụa Hà Đông – Thơ: Nguyên Sa – Nhạc: Ngô Thụy Miên
- Áo Tím Ngày Xưa – Nhạc và lời: Mạnh Phát & Lan Đài
- Bài cho em – Nhạc và lời: Từ Công Phụng
- Bài Cuối Cho Người Tình – Nhạc và lời: Nguyễn Vũ
- Bài không tên số 2 – Nhạc và lời : Vũ Thành An
- Bài không tên số 3 – Nhạc và lời : Vũ Thành An
- Bài không tên số 7 – Nhạc và lời : Vũ Thành An
- Bài không tên số 8 – Nhạc và lời: Vũ Thành An
- Bài Tango cho em – Sáng tác của nhạc sĩ : Lam Phương
- Bài Tango dĩ vãng – Sáng tác của nhạc sĩ: Anh Bằng
- Bài Thánh Ca Buồn – Nhạc và lời : Nguyên Vũ
- Bài thơ cuối cùng – Nhạc và lời : Hoàng Thi Thơ
- Bài tình ca cho em – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Bài tình ca mùa đông – Nhạc và lời: Trầm Tử Thiêng
- Bài tình ca ngày xưa – Nhạc: Phạm Anh Dũng, Lời: PAD & Minh Hà
- Bản Tình Cuối – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Bao Giờ Biết Tương Tư – Sáng tác của nhạc sĩ: Phạm Duy & Ngọc Chánh
- Bây Giờ Tháng Mấy – Nhạc và lời : Từ Công Phụng
- Bến Quạnh Hiu – Nhạc: Song Ngọc – Thơ: TKTN
- Biển cạn – Sáng tác: Nguyễn Kim Tuấn
- Biển và em – Sáng tác: Ngô Thụy Miên
- Biết Bao Giờ Trở Lại – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Biệt Ly – Nhạc và lời: Dzoãn Mẫn
- Bóng chiều tà – Nhạc và lời: Nhật Bằng
- Bóng Chiều Xưa – Nhạc và lời: Dương Thiệu Tước
- Buồn – Sáng tác: Y Vân
- Buồn ơi! Chào mi – Nhạc và lời: Nguyễn Ánh 9
- Bướm trắng – Thơ: Nguyễn Bính – Phổ nhạc: Anh Bằng
- Cà phê đắng trở lại – Sáng tác: Nguyễn Đình Lộc
- Cành hoa dâng mẹ – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Chiều Mưa Biên Giới – Nhạc và lời: Nguyễn Văn Đông
- Chiều Tím – Nhạc : Đan Thọ – Thơ: Đinh Hùng
- Chờ em muôn kiếp – Nhạc và lời: Quốc Vượng
- Chờ Người – Sáng tác của nhạc sĩ : Lam Phương
- Cho Người Tình Lỡ – Nhạc và lời: Hoàng Nguyên
- Chuyện tình buồn – Nhạc : Phạm Duy – Thơ: Phạm Thanh Bình
- Cô đơn – Nhạc và lời : Nguyễn Ánh 9
- Có những niềm riêng – Sáng tác: Lê Tín Hương
- Cỏ Úa –Nhạc và lời : Lam Phương
- Cỏi vắng – Nhạc và lời: Diệu Hương
- Còn chút gì để nhớ – Nhạc : Phạm Duy – Thơ: Vũ Hữu Định
- Cơn Gió Thoảng – Nhạc và lời: Quốc Dũng
- Cơn mưa phùn – Nhạc và lời : Đức Huy
- Cuối Cùng Cho Một Tình Yêu – Nhạc: Trịnh Công Sơn – Thơ: Trịnh Cung
- Dấu tình sầu – Sáng tác của nhạc sĩ : Ngô Thụy Miên
- Dĩ Vãng – Sáng tác của nhạc sĩ: Trịnh Nam Sơn
- Dốc Mơ – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Dù Tình Yêu Đã Mất – Nhạc và lời: Đỗ Cung La
- Dư Âm – Nhạc và lời: Nguyễn Văn Tý
- Đàn Trong Đêm Vắng – Nhạc ngoại quốc lời Việt: Văn Phụng
- Để Quên Con Tim – Sáng tác của nhạc sĩ: Đức Huy
- Đêm Buồn – Sáng tác: Diệu Hương
- Đêm cô đơn – Nhạc và lời : Ngọc Trọng
- Đêm cuối cùng – Nhạc và lời: Phạm Đình Chương
- Đêm Đông – Nhạc và lời: Nguyễn văn Thương
- Đêm Nhớ Về Sài Gòn – Nhạc: Trầm Tử Thiêng
- Đợi Chờ- Nhạc và lời: Phạm Đình Chương & Nhật Bằng
- Đợi Ca Hát- Nhạc : Phạm Anh Dũng, Lời : Lê Bảo
- Đời tôi chỉ một người – Sáng tác của nhạc sĩ: Huỳnh Anh
- Đồn Vắng Chiều Xuân – Sáng tác của nhạc sĩ: Trần Thiện Thanh
- Đưa Em Tìm Động Hoa Vàng – Thơ: Phạm Thiên Thư, Nhạc: Phạm Duy
- Đừng Lừa Dối Nhau – Nhạc và lời: Y Vân
- Đường Xưa Lối Cũ – Nhạc và lời: Hoàng Thi Thơ
- Em còn nhớ mùa xuân – Sáng tác: Ngô Thụy Miên
- Em đến thăm anh đêm 30 – Sáng tác của nhạc sĩ : Vũ Thành An
- Em Đến Thăm Anh Một Chiều Mưa – Nhạc và lời: Tô Vũ
- Em đi – Nhạc và lời : Đức Huy
- Em đi nơi ấy – Sáng tác : Jimmy Nguyễn
- Em Hãy Ngủ Đi – Sáng tác: Trịnh Công Sơn
- Em tôi – Nhạc và lời : Lê Trạch Lựu
- Gái xuân – Thơ: Nguyễn Bính – Phổ nhạc: Từ Vũ
- Ghen – Thơ: Nguyễn Bính – Nhạc: Trọng Khương
- Giáng Ngọc – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Giọt lệ cho ngàn sau – Nhạc và lời: Từ Công Phụng
- Giọt Lệ Sầu – Sáng tác của nhạc sĩ: Lam Phương
- Giọt Mưa Trên Vai Em – Thơ: Lê Nguyễn Nga – Nhạc: Phạm Cao Tùng
- Gọi Tên Người Yêu (Aline) – Nhạc và lời : Christophe & Phạm Duy
- Gợi Giấc Mơ Xưa – Nhạc và lời : Lê Hoàng Long
- Hà nội ngày tháng cũ – Sáng tác: Song Ngọc
- Hạnh Phúc Lang Thang – Sáng tác của nhạc sĩ : Trần Ngọc Sơn
- Hoa Tím Ngày Xưa Thơ: Cao Vũ Huy Miên – Nhạc: Hữu Định
- How I Love You (Hỡi Em Dấu Yêu) Sáng tác : Oscar Anderle, Pamela Phillips Oland, Sandro, Lời Việt : Phạm Cao Tùng
- Hương đồng gió nội – Thơ: Nguyễn Bính – Nhạc: Song Ngọc
- Hướng về Hà Nội – Nhạc và lời: Hoàng Dương
- Khắc khoải – Sáng tác: Diệu Hương
- Khi – Nhạc và lời : Vũ Tuấn Đức
- Khi em thoáng qua đời tôi – Nhạc và lời: Mai Anh Việt
- Khi người yêu tôi khóc – Nhạc và lời: Trần Thiện Thanh
- Không còn mùa thu – Nhạc và lời: Việt Anh
- Khúc Thụy Du – Thơ: Du Tử Lê – Nhạc: Anh Bằng
- Kiếp dã tràng – Sáng tác: Từ Công Phụng
- Lá Đổ Muôn Chiều – Sáng tác: Đoàn Chuẩn – Từ Linh
- Lần đầu lần cuối – Nhạc và lời: Dạ Cầm & Vũ Chương
- Lạnh lùng – Nhạc: Đinh Việt Lang – Thơ: Vạn Thuyết Linh
- Lệ Đá – Nhạc: Trần Trịnh &Thơ: Hà Huyền Chi
- Lỡ Chuyến Đò – Nhạc và lời: Anh Việt
- Lời cuối cho em – Nhạc và lời: Nguyễn Vũ
- Mãi Mãi Bên Em – Sáng tác của nhạc sĩ : Từ Công Phụng
- Mái Tóc Dạ Hương – Thơ: Đinh Hùng, Nhạc: Nguyễn Hiền
- Mắt Lệ Cho Người – Sáng tác của nhạc sĩ : Từ Công Phụng
- Mê Khúc – Nhạc và lời: Bảo Phúc
- Môi buồn – Tác giả: Mai Anh Việt
- Mộng Sầu – Nhạc và lời: Trầm Tử Thiêng
- Một chiều Đông – Nhạc và lời: Tuấn Khanh
- Một Dại Khờ, Một Tôi – Nhạc và lời: Phú Quang – Tiếng hát: Phạm Cao Tùng
- Một Góc Đời Phôi Pha – Nhạc và lời: Từ Công Phụng – Tiếng hát: Phạm Cao Tùng
- Một Lần Nào Cho Tôi Gặp lại Em – Nhạc và lời: Vũ Thành An
- Một Mình – Nhạc và lời: Lam Phương
- Một Ngày Không Có Em – Nhạc và lời: Y Vân & Nguyễn Long
- Mùa Đông Của Anh – Nhạc và lời: Trần Thiện Thanh
- Mùa thu cho em – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Mùa Thu Mây Ngàn – Sáng tác của nhạc sĩ: Từ Công Phụng
- Mùa Xuân Trên Đỉnh Bình Yên – Sáng tác của nhạc sĩ: Từ Công Phụng
- Mưa Chiều – Nhạc và lời: Anh Bằng
- Mưa đêm độc hành – Nhạc và lời: Duy Hải
- Mười năm yêu em – Nhạc và lời: Trầm Tử Thiêng
- Này em có nhớ – Nhạc và lời: Trịnh Công Sơn
- Nắng Chiều – Sáng tác của nhạc sĩ : Lê Trọng Nguyễn
- Nắng Paris Nắng Sài gòn – Nhạc: Ngô Thụy Miên
- Nha Trang – Sáng tác: Minh Kỳ – Hồ Đình Phương
- Nhìn Nhau Lần Cuối – Nhạc và lời : Anh Thái
- Nhớ một chiều xuân – Sáng tác của nhạc sĩ: Nguyễn Văn Đông
- Nhớ Thành Đô – Nhạc và lời : Hoàng Thi Thơ
- Như chiếc que diêm – Nhạc và lời: Từ Công Phụng
- Như Giấc Chiêm Bao – Nhạc và lời: Lam Phương
- Những chiều không có em – Nhạc và lời : Trường Hải
- Niệm Khúc Cuối – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Nỗi Đau Từ Đấy – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Ở nơi nào em còn nhớ – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Phiến đá sầu – Nhạc và lời : Diệu Hương
- Phôi pha – Sáng tác: Trinh Công Sơn
- Riêng một góc trời – Nhạc và lời : Ngô Thụy Miên
- Suối Tóc – Sáng tác của cố nhạc sĩ: Văn Phụng
- Ta muốn cùng em say – Sáng tác: Đăng Khánh
- Tà dương trên đất khách – Thơ: Đan Phụng – Phổ nhạc và trình bày (live): Phạm Cao Tùng
- Tạ Tình – Thơ Thanh Bình – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tâm hồn cô đơn – Sáng tác của nhạc sĩ: Anh Bằng
- Thôi – Nhạc: Y Vân – Lời : Nguyễn Long
- Thu Quyến Rũ – Nhạc và lời : Đoàn Chuẩn – Từ Linh
- Thung Lũng Hồng – Nhạc và lời : Phạm Mạnh Cương
- Tiếc thu – Sáng tác của nhạc sĩ: Thanh Trang
- Tiễn Đưa – Nhạc: Lê Đức Long – Lời: Đặng Hiền
- Tiễn Em – Thơ: Cung Trầm Tưởng, Nhạc: Phạm Duy – Tiếng hát Phạm Cao Tùng
- Tiếng mưa đêm – Sáng tác: Đức Huy
- Tình chết theo mùa đông – Nhạc và lời: Lam Phương
- Tình Khúc Mùa Xuân – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Tình Nghệ Sĩ – Nhạc và lời: Đoàn Chuẩn & Từ Linh
- Tôi Đưa Em Sang Sông – Nhạc và lời: Nhật Ngân & Y Vũ
- Tôi Muốn Quên Người – Nhạc và lời: Khánh Băng
- Trái Tim Ngục Tù – Nhạc và lời: Đức Huy
- Trăng mờ bên suối – Tác giả: Lê Mộng Nguyên
- Trong Nỗi Nhớ Muộn Màng – Nhạc và lời: Ngô Thụy Miên
- Tuổi xa người – Nhạc và lời: Từ Công Phụng
- Tương Tư Khúc – Thơ: Đan Phụng – Nhạc: Phạm Cao Tùng – Tiếng hát: Phạm Cao Tùng – Ngâm thơ: Hồng Vân
- Tưởng niệm – Sáng tác của nhạc sĩ : Trầm Tử Thiêng
- Ướt mi – Nhạc và lời : Trịnh Công Sơn
- Xa nhau – Thơ: Hưng Việt – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Xin Hãy Rời Xa – Nhạc và lời : Vũ Tuấn Đức
- Xóm Đêm – Nhạc và lời : Phạm Đình Chương
- Yêu – Nhạc và lời : Trần Thiện Thanh
- Yêu Em Dài Lâu – Nhạc và lời : Đức Huy
Nhạc ngoại quốc:
- Adieu Sois Heureuse – Art Sullivan – Nhạc phẩm ngoại quốc lời Việt
- Always On My Mind – Composer: Wayne Carson – Mark James – Johnny Christopher
- And I love you so – Don McLean – Nhạc ngoại quốc lời Việt
- Are You Lonesome Tonight – Written by: Roy Turk & Lou Handman – Lời Việt: Phạm Cao Tùng
- Bésame Mucho – Composer: Consuelo Velázquez – Lời Việt: Nụ hôn cuối – Phạm Cao Tùng
- Cánh buồm xa xưa – Nguyên tác: La Paloma – Sebastian Iradier – Lời Việt: Phạm Duy
- Can’t Help Falling In Love – Written by: Hugo Peretti – Luigi Creatore – George David Weiss – Lời Việt : Si mê tình em – Lê Toàn
- Feelings – Điều Ước muốn – Nguyên tác: Morris Albert – Lời Việt:Phạm Cao Tùng – Tiếng hát: Phạm Cao Tùng
- How Can I Tell Her – Written by: Lobo
- It’s Now Or Never (Đến với anh đêm nay) – Music: Eduardo Di Capua – Lyric: Aaron Schroeder & Wally Gold
- La Nuit – Màn Đêm – Nhạc Pháp lời Việt – Nguyên tác: Salvatore Adamo
- Lá thu vàng (Autumn Leaves) – Nguyên tác: Johnny Mercer – Lời Việt: Lữ Liên
- Mal / Đau – Nhạc Pháp: Christophe – Lời Việt: Phạm Duy
- Release Me [Xin Hãy Xa Nhau] – Composer: Eddie “Piano” Miller & Robert Yount, Lời Việt: Phạm Cao Tùng
- Si L’amour Exist Encore [Nếu Tình La Thiên Thu] – Composer: Micky Konecny, Lời Việt: Phạm Cao Tùng
- Tình ca muôn thuở – Unchained Melody – Alex North & Hy Zaret
- Tombe La Neige – Tuyết rơi – Tác giả: Alvatore Adamo
- Too Young – Tình Yêu Tuổi Ngây Thơ – Music: Sidney Lippman – Lyrics: Sylvia Dee – Lời Việt:Phạm Cao Tùng
Thiền ca:
- Ánh huyền linh – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Ánh Minh Nhiên – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Biệt Hành – Thơ: Nguyễn Hải Bình – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Bình Minh Đón Xuân Về – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Bừng Khai – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Cánh Nhạn Ngày Xuân – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Có Không Hư Thực – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Con Đứng Bên Kia Đời – Thơ: TK Thiện Hữu Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Lối Rẽ Vào Xuân – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Mở dòng chân nguyên – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Ngàn Tiếng Thông Reo – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Nụ Đào Nở Hoa – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Ôi đẹp quá – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Quên đi – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Rồi trong – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Sắc Không Diệu Mật – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Sương huyền nhiệm – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Thinh Không – Thơ: Nguyễn Hải Bình – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Thong dong trong tiếng khóc cười – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tiếng Gọi Trăm Năm – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tiếng Nói Một Loài Hoa – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tỉnh thức – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tơ Vương – Thơ: Nguyễn Hải Bình – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Trần Hồng Xuất Hiện – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Trăng Sáng Ngàn Năm – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Trăng tan – Thơ: Lý Thừa Nghiệp – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Trăng thiên thu – Thơ: Lý Thừa Nghiệp – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Trinh nguyên – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tuyết rơi bên chén trà – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Tuyệt vời – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Và đây – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Vẫn nét trinh thành – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Viết Lại – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
- Vu Lan Dâng Mẹ – Thơ: TK Thiện Hữu – Phổ nhạc và trình bày: Phạm Cao Tùng
Thân kính mến gửi đến quý anh chị em giây phút giải trí cuối tuần qua nhạc phẩm : Bên Em Ngày Cuối
Thân mời quý vị thưởng thức
Phạm Cao Tùng
-
PHỐ NÚI BUỒN TÊNH
-
Dạ Khúc (Sérénade)
“Khi tôi muốn ca hát về tình yêu thì tình yêu lại biến thành đau khổ. nhưng khi tôi chỉ muốn hát về đau khổ thì đau khổ lại hoá thành tình yêu”. (Franz Schubert)
Nhạc sĩ người Áo Franz Schubert (1797-1828) là một trong những nhạc sĩ nổi tiếng nhất vào Thời kỳ Cổ Điển (1730-1820) & Thời Kỳ Lãng Mạn (1800-1910) ở Âu Châu. Nhạc sĩ tài danh của nhân loại nhưng lúc sinh thời, ông gặp nhiều bất hạnh trong cuộc sống và tình yêu. Nhạc phẩm Sérénade của Franz Schubert được phổ biến khắp nơi trên thế giới trong hai trăm năm.
Franz Schubert, Ludwig van Beethoven, Franz Liszt là học trò nổi tiếng của nhạc sĩ Ý Antonio Salieri (1750-1825) nhưng tên tuổi của Schubert không được nổi tiếng lúc sinh thời.
Schubert sống lang bạt, nay đây mai đó “Gần như cả cuộc đời, Schubert không có được một mái nhà, lại cũng chẳng có được chiếc dương cầm để bầu bạn. Vì vậy có nhiều sáng tác của chính mình, Schubert chưa bao giờ được nghe qua. Thường xuyên trong cảnh bữa đói, bữa no, sáng tác trong giá rét, Schubert có thói quen soạn nhạc vào buổi sáng, thích đi xem kịch, uống bia với bạn bè…”. Schubert nghèo đến nỗi, hàng ngày ông thường đến nhà bạn mượn piano để sáng tác.
Trong bài viết trước đây, tôi đã đề cập đến nhạc phẩm Sérénade (Khúc Nhạc Chiều, Dạ Khúc). Đây là một trong những tác phẩm âm nhạc cổ điển nổi tiếng nhất, được rất nhiều ca sĩ nổi danh trình bày, và rất nhiều người yêu thích từ xưa đến nay.
Theo ghi nhận, Franz Schubert sáng tác Sérénade vào năm 1826 để tặng sinh nhật cho một thiếu nữ mà ông thầm yêu. Để làm cho nàng bất ngờ, Schubert nhờ bạn thân là ca sĩ, trình bày ngay dưới cửa sổ nhà nàng. Tối đó, người ta bí mật khiêng cây đàn piano vào trong vườn, tất cả đã sẵn sàng cho buổi biểu diễn lãng mạn và độc đáo. Thế nhưng, Schubert lại quên không đến. Trớ trêu thay, cô gái lại đem lòng yêu chính chàng ca sĩ, thay vì nhạc sĩ Schubert. (Có lẽ chỉ là giai thoại để đánh dấu hoàn ảnh sáng tác nhạc phẩm?).
Gần đây, có tài liệu cho rằng, nhạc phẩm nầy sáng tác vào năm 1823 trong tâm trạng buồn chán, đổ vỡ với mối tình thầm kín trong nỗi bất hạnh của Franz Schubert!
Lied tiếng Đức với nghĩa là bài hát. Lied thường được soạn cho ca sĩ hát solo và piano hoặc violon. Người Đức sử dụng thuật ngữ đặc biệt Kunstlied (Ca Khúc Nghệ Thuật) để chỉ thể loại này. Franz Schubert đã sáng tác khoảng 600 Lieder (số nhiều của Lied).
“Schubert đã không lọt vào mắt xanh của nhà mạnh thường quân nào đó trong giới quý tộc của Áo hay Châu Âu thời bấy giờ. Cả sự nghiệp đồ sộ với trên dưới một ngàn tác phẩm, nhưng vì không có phương tiện, sinh thời chỉ có khoảng 10% những sáng tác của ông được in ấn”.
Vì vậy nhạc phẩm Sérénade được coi như nằm trong Lieder của Schubert mà trong khoảng thời gian đó nhạc sĩ không có tiền để mua giấy bút để chép lại đầy đủ.
Năm 1815 Franz Schubert mới 18 tuổi, gửi sáng tác của ông đến nhà thơ Đức Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832), nhưng buồn thay, chẳng màng đáp lại. Với 70 bài thơ của Goethe được Schubert phổ nhạc nhưng nhà thơ chẳng quan tâm. Có lẽ cây đại thụ của thi ca Đức cho rằng “chàng nhóc ngưới Áo” dựa vào tên tuổi của ông nên lấy thơ phổ nhạc (?).
Mãi đến năm 1830, hai năm sau khi Schubert qua đời, lần đầu tiên nhà thơ Goethe mới thưởng thức bản lied Erlkonig qua tiếng hát của nữ ca sĩ Wilhelmine Schroider-Devrient. Thi nhân ân hận gởi những giọt lệ muộn màng đến một thiên tài đã âm thầm đem lại phép màu để văn thơ của Goethe thêm tỏa sáng.
Trong 16 năm sáng tác, nhạc sĩ thiên tài đoản mệnh Franz Schubert để lại cho đời gần một ngàn tuyệt tác nhưng lúc sinh thời không được ca ngợi… cho đến khi lìa trần!
Trở về với cát bụi, Franz Schubert yên nghỉ tại nghĩa trang Währing, cách không xa ngôi mộ của nhạc sĩ Beethoven (qua đời vào tháng 3/1827). Năm 1888 mộ phần của ông được đưa về nghĩa trang trung tâm của thành Vienne, trong khu vực dành cho các nhạc sĩ nổi tiếng của nước Áo như Gluck, Beethoven, Johannes Brahms, Hugo Wolf…
Thiên tài âm nhạc, nhà soạn nhạc người Áo Wolfgang Mozart (1756-1791) mất ngày 5/2/1791, để lại di sản âm nhạc lừng danh trên thế giới. Nhưng khi lìa đời quá hẩm hiu, đi theo chiếc xe ngựa của đám tang ông, chỉ có một con chó!
Ở đời, biết bao cảnh tượng đau lòng đã xảy ra như vậy với những nhân tài của nhân loại, trong cao dao của ta có câu: “Lúc sống, thời chẳng cho ăn. Đến khi thác xuống, làm văn tế ruồi”.
Như đã đề cập trong bài viết trước đây của tôi: “Với bốn nhạc sĩ tài danh sáng tác bốn ca khúc Sérénade nổi tiếng nhất:
1. Sérénade số 13 của Mozart, thường được gọi là “Eine Kleine Nachtmusik” (tiếng Đức, có nghĩa “Tiểu Dạ Khúc”
2. Sérénade của Schubert thường được biết với tên “Sérénade de Schubert”
3. Sérénade của Tosti được gọi tắt là “La Serenata”
4. Sérénata của E. Toselli được mang tên Serenata “Rimpianto” (tiếng Ý: Rimpianto có nghĩa là Luyến Tiếc).
Ở Việt Nam hai ca khúc Sérénade của Shubert và Toselli được Phạm Duy chuyển sang lời Việt (Sérénade của Shubert với tựa Dạ Khúc) và (Sérénata của Toselli với tựa là Chiều Tà).
Giống như Sérénade, Nocturne thường gọi là Dạ Khúc (khúc nhạc đêm) xuất hiện khoảng thế kỷ 18. Frédéric Chopin (1810-1849) là nhạc sĩ sáng tác rất nhiều Nocturne (21 bài).
Nocturne in E minor, Op. posth. 72, No. 1 (Nocturne in E minor – Dạ Khúc cung Mi thứ) Chopin sáng tác vào năm 1827, đầu tiên của ông được công bố vào năm 1855.
Nhạc sĩ Franz Liszt (1811-1886) nhận định: “Chỉ duy nhất một thiên tài như Chopin mới đem lại cho thể loại dạ khúc tính chất nhạy cảm tinh tế và tình yêu mãnh liệt nồng cháy đến thế. Các Nocturne thơ mộng của Chopin không chỉ hát lên những bài ca du dương lòng người với những hoài niệm thanh cao dịu ngọt, mà còn lay động đến tâm trí con người những nỗi day dứt hoang mang đến ngộp thở”.
Giữa quãng thời gian Thời Kỳ Cổ Điển (1730-1820) & Thời Kỳ Lãng Mạn (1800-1910) ở Âu Châu đã xuất hiện nhiều thiên tài âm nhạc đã để lại kho táng âm nhạc phong phú nhất trên thế giới.
Nocturne cung Đô thăng thứ (Nocturne in C-sharp minor) do Chopin sáng tác năm 1830 và được công bố năm 1870, là một trong những bản nocturne hay nhất của ông. Bản nhạc này được chọn làm nhạc chính cho phim The Pianist, một bộ phim rất xúc động với bối cảnh là các trại tập trung của Đức Quốc xã.
Ở Việt Nam có các nhạc phẩm Dạ Khúc của Nguyễn My Ca (lời: Hoàng Mai Lưu), Dạ Khúc của Nguyễn Văn Quỳ vào thời tiền chiến. Ở hải ngoại có Dạ Khúc của Phạm Anh Dũng. Trước năm 1975 có Dạ Khúc Cho Tình Nhân của Lê Uyên Phương…
Với Sérénade, Nocturne, Dạ Khúc… (dù không có lời) nhưng với giai điệu, tiết tấu cũng mường tượng hình ảnh cô đơn, mang nỗi buồn man mác xa xôi!
Thông thường những nhạc phẩm với hình ảnh chiều tàn với Giai Điệu (Le Mélodie) nhẹ nhàng với cung bậc trầm/bổng, Tiết Tấu (Le Rythme) khoan thai dễ ru vào lòng người.
Điển hình các khúc với hình ảnh liên quan đến chiều qua các nhạc phẩm của các nhạc sĩ từ thời tiền chiến và trước năm 1975 ở miền Nam VN:
Chiều Vàng của Nguyễn Văn Khánh, Lá Đỗ Muôn Chiều của Đoàn Chuẩn & Từ Linh, Tiếng Chuông Chiều Thu của Tô Vũ, Áng Mây Chiều của Dương Thiệu Tước, Chiều của Dương Thiệu Tước (thơ Hồ Dzếnh), Bóng Chiều Xưa (Tango) của Dương Thiệu Tước, Nắng Chiều của Lê Trọng Nguyễn, Nương Chiều, Chiều Về Trên Sông của Phạm Duy, Chiều Thu Ấy, Chiều Hoang Vắng của Lam Phương, Đò Chiều của Trúc Phương, Chiều Thương Đô Thị của Song Ngọc & Hoài Linh, Ý Nhạc Chiều của Nguyễn Hiền, Chiều Tím của Đan Thọ (lời Đinh Hùng), Hình Ảnh Một Buổi Chiều của Lâm Tuyền (lời Dạ Chung), Khúc Nhạc Chiều Mơ của Ngọc Bích, Chiều Cố Đô của Hoàng Thi Thơ, Đà Lạt Hoàng Hôn của Minh Kỳ & Dạ Cầm, Chiều Làng Em (vui vẻ), Chiều Cuối Tuần của Trúc Phương, Tình Khúc Chiều Mưa của Nguyễn Ánh 9, Nhớ Một Chiều Xuân của Nguyễn Văn Đông, Sương Lạnh Chiều Đông của Mạnh Phát, Một Chiều Đông của Tuấn Khanh…
Với hình ảnh đời lính vẫn thuần túy về nghệt thuật trong những ca khúc trữ tình: Chiều Mưa Biên Giới của Nguyễn Văn Đông, Chiều Trên Phá Tam Giang của Trần Thiện Thanh (thơ Tô Thuỳ Yên), Chiều Hành Quân của Lam Phương, Chiều Biên Khu của Tuấn Khanh, Chiều Trong Rừng Thẳm của Anh Việt…
Nhưng có khi nhanh, dồn dập khi “Màn đêm xuống dần, muôn ánh đèn đột nhiên như ngời sáng…” như Đêm Đô Thị của Y Vân. Đây là ca khúc rất tiệt kiệm lời ca nhất vì trong 3 điệp khúc có 6 câu với “Lá lá lá lá la la, lá lá lá lá la” cũng thật thú vị.
Nếu so sánh với 4 ca khúc nhạc chiều với các nhạc sĩ lừng danh trên thế giới: Mozart, Schubert, Tosti và E. Toselli như trên… thì nhạc chiều của các nhạc sĩ Việt Nam rất phong phú.
Trở lại Sérénade của Franz Schubert, qua lời Việt: Dạ Khúc của Phạm Duy:
“Chiều buồn nhẹ xuống đời
Người tình tìm đến người
Thấy run run trong chiều phai.
Vẻ sầu của đoá cười
Tình bền của lứa đôi
Thoáng hương trong chiều rơi.
Chiều nay hát cho xanh câu yêu đời
Cho người thôi khóc thương ai
Cho niềm yêu đến bên tôi.
Chiều nay lỡ ghé môi trên mi sầu
Ru người qua chốn thương đau
Cho làn nước mắt chìm sâu.
Tình đời toả mát màu
Chiều nay là lúc đầu
Nói cho nhau nghe đời sau.
Nhẹ nhàng người đắm sầu
Kể lể chuyện kiếp nao
Có ai chia lìa nhau.
Một ngày đó tóc mây đã phai mầu
Có chờ ta oán trách đâu
Có vì duyên kiếp không lâu.
Ðời sẽ thấy chúng ta sống không cầu
Cho tình cứ úa phai mau
Cho người cứ mãi phụ nhau.
Dù một ngày đời sẽ vỡ tan rồi
Người về khuất chân trời
Nhớ nuôi cho hương một chiều
Vương vấn đời…!
Cuộc tình vĩnh viễn xa vời
Chỉ còn thương nhớ mà thôi!”
Có nhiều ca sĩ trình bày, với tôi, tiếng hát Thái Thanh trước năm 1975 rất tuyệt, từ xưa đến nay.
Mời nghe lại qua YouTube:
Nếu dựa theo nguồn tin mới về thời điểm nhạc phẩm Sérénade của F. Schubert như vậy thì đến nay tròn hai trăm năm. Hai thế kỷ đã qua của nhạc sĩ tài danh nhưng mệnh bạc!
Triết gia Kierkegaard cho rằng “Tôi chỉ có một người bạn, và đó là tiếng vọng. Tại sao nó lại là bạn của tôi? Vì tôi yêu nỗi buồn của mình, và tiếng vọng không cướp mất nó. Tôi chỉ có một người bạn tâm tình, và đó là sự im lặng của trong đêm”. Và khi bóng đêm hiện về, trong im lặng, cô tịch thường gợi nhớ nỗi buồn của quá khứ.
Vương Trùng Dương
Little Saigon, April 2023
-
MỜI VÀO NGHE NHẠC CỦA LIÊN NHÓM NVNT & TTG
Mưa Chiều Nhớ Ai
Thơ: Trần Việt Hải
Nhạc: Phan Đình Minh
Hòa âm: Phạm Hồng Thái
Như Lá Cỏ Tàn
Thơ: Kiều My
Nhạc: Phan Đình Minh
Hòa âm: Phạm Hồng Thái
Giọt Tình Sầu
Thơ: Khánh Lan
Nhạc: Phan Đình Minh
Hòa âm: Phạm Hồng Thái
Tình Tuyệt Vọng
Thơ: Khái Hưng
Nhạc: Phan Đình Minh
Hòa âm: Phạm Hồng Thái
-
BAN NHẠC AVT
Ban nhạᴄ AVT xuất hiện lần đầu νàᴏ năm 1958, ɡồm 3 nɡhệ sĩ ᴄòn rất trẻ đều là tân binh ᴄủa Tiểu đᴏàn 1 CTCT, tên là Anh Linh (người thành lập) và Vân Sơn νà Tuấn Đănɡ, ᴄhuyên trình bày nhữnɡ bản nhạᴄ νui tươi, lối trình diễn rộn rànɡ νà khuấy độnɡ sân khấu. Họ lấy 3 ᴄhữ đầu ᴄủa tên 3 thành νiên tɾᴏnɡ ban nhạᴄ để ɡhéρ lại thành tên ban nhạᴄ AVT.
Thời ɡian đó, ban AVT rất đượᴄ yêu thích νà thườnɡ đượᴄ khán ɡiả phònɡ trà yêu ᴄầu hát thêm nhiều nhất, nên thù lao được trả ᴄho họ ᴄũnɡ rất ᴄaᴏ, mỗi nɡười nhận đượᴄ 1000 đồnɡ ᴄhᴏ 1 đêm diễn. Để sᴏ sánh thì được biết thời điểm đó tiền trả ᴄhᴏ “quái kiệt” Tɾần Văn Trạᴄh là 700 đồnɡ.
Hình ảnh quеn thᴜộc ᴄủa AVT thườnɡ thấy trên sân khấu là họ đều mặc qᴜốc phục νới khăn đónɡ, áᴏ dài, tự đàn ᴄáᴄ lᴏại nhạᴄ khí dân tộᴄ. Tuy nhiên trướᴄ khi sử dụnɡ các lᴏại nhạc cụ truyền thốnɡ đó thì họ dùnɡ nhạᴄ khí Tây phươnɡ: Anh Linh ᴄhơi ɡuitar, Vân Sơn ᴄhơi trốnɡ νà Tuấn Đănɡ sử dụnɡ ᴄᴏntrе-bass.
Sanɡ thập niên 1960, Ban AVT được Nhạᴄ sĩ Lữ Liên góp phần và phát triển caᴏ hơn để νiết ra nhiều ca khúc thuộc thể lᴏại nhạc mới lạ, ɡọi là nhạc tràᴏ phúnɡ, đượᴄ νiết trên ɡiai điệu nhạᴄ ᴄổ trᴜyền. Từ nhữnɡ bài hát này, ban AVT đã tạᴏ dựnɡ được một trườnɡ phái âm nhạc riênɡ biệt.
Ca khúc đầu tiên ᴄủa thể lᴏại đó là bài Tam Nɡhiệp, nội dunɡ mô tả 3 ᴄhànɡ Thợ Nhuộm, Thợ Sửa Khóa νà Thầy Bói. Khi AVT manɡ lên tɾình diễn ở rạp Thốnɡ Nhứt, lần đầu tiên khán ɡiả đã đượᴄ thưởnɡ thứᴄ một nhạc phẩm tràᴏ phúnɡ νới nhữnɡ âm điệu ᴄổ truyền quеn thuộᴄ, ᴄùnɡ nhữnɡ lời ca dí dỏm νà nɡhệ thuật trình diễn sốnɡ độnɡ, manɡ lại nhiều tiếnɡ ᴄười.
Kể từ đó Ban AVT bướᴄ νàᴏ một khúᴄ qᴜanh qᴜan tɾọnɡ, ᴄhᴜyên trình diễn nhữnɡ nhạᴄ phẩm trào phúnɡ, nội dunɡ bài hát ɡần ɡũi νới đời sốnɡ thườnɡ nɡày, đa ρhần là nhữnɡ sánɡ tác của Lữ Liên. Vàᴏ lúc này nhạc sĩ Lữ Liên (cha ᴄủa Tuấn Nɡọᴄ, Khánh Hà…) νẫn chưa ɡia nhậρ AVT, mà ᴄhỉ là nɡười ᴄhuyên sánɡ tác nhạᴄ để ban tam ᴄa hát.
Từ đầu thập niên 1960, AVT trở thành ban Tam ca ăn kháᴄh nhất trên khắp mọi phươnɡ tiện νà địa điểm biểu diễn, từ đài phát thanh, các phònɡ trà ca nhạc, νũ trườnɡ cũnɡ như ᴄác Đại Nhạᴄ Hội. Có thể nói AVT đã trở thành một hiện tượnɡ trᴏnɡ lànɡ nhạc Miền Nam νới một trườnɡ phái biểu diễn ᴄhưa từnɡ ᴄó trướᴄ đó: hình thứᴄ âm nhạᴄ tràᴏ phúnɡ manɡ lại nhiều tiếnɡ ᴄười ᴄhᴏ khán ɡiả.
Trᴏnɡ khᴏảnɡ thời ɡian từ 1960 đến 1964, Ban AVT đã đượᴄ 2 hãnɡ dĩa Sónɡ Nhạc νà Hãnɡ Dĩa Việt Nam mời thu đến 20 dĩa nhạc, trình diễn ở nhiều phònɡ trà ca nhạc νà νũ trườnɡ lớn ở Sài Gòn như Qᴜееn Bее, Quốᴄ Tế, Bồnɡ Lai…(Nhạc Sĩ Anh Bằng và Phạm Duy cũng viết một số bài cho Ban AVT trình diễn…)
Từ năm 1966-1967, Ban AVT đã thеᴏ Đᴏàn Văn Nɡhệ Việt Nam ᴄủa nhạc sĩ Hᴏànɡ Thi Thơ làm trưởnɡ đᴏàn đã đi trình diễn tại rất nhiều quốc ɡia như Làᴏ, Campuchеa, Philippinеs, Thái Lan, Sinɡapᴏrе, Malaysia, Nhật Bản… Sanɡ đến năm 1968 thì đᴏàn đi lưu diễn tận các nước Châu Âu như Pháp, Thụy Sĩ, Anh, rồi đến các nước Bắᴄ Phi là Marrocco, Alɡériе, Tunisiе… Nơi nàᴏ AVT cũnɡ ɡặt hái được nhữnɡ thành cônɡ rựᴄ rỡ, đó là thời ɡian cực thịnh của ban nhạc.
Thánɡ 4 năm 1975theo biến cố lịch sử, ban AVT tan rã. Nhạc sĩ Lữ Liên di tản sang Mỹ và quyết định tái lập ban AVT tại hải ɡồm Lữ Liên, Vũ Huyến νà Nɡọᴄ Bích. Năm 1977, nɡhệ sĩ Trườnɡ Duy thay thế Nɡọᴄ Bíᴄh.
Năm 1992, nɡhệ sĩ kịch Hᴏànɡ Lᴏnɡ thay thế Vũ Huyến.
Như νậy 3 nɡhệ sĩ ᴄuối ᴄùnɡ ᴄủa ban AVT là Lữ Liên, Trườnɡ Duy νà Hᴏànɡ Lᴏnɡ.
Nɡày 8 thánɡ 7 năm 2012, nhạᴄ sĩ Lữ Liên qua đời ở tuổi 92.
Nɡày 10 thánɡ 9 năm 2019, nɡhệ sĩ Trườnɡ Duy qua đời ở tuổi 71.
Và ɡần nhất là nɡày 11 thánɡ 11 năm 2020, nɡhệ sĩ Hᴏànɡ Lᴏnɡ đã qua đời ở tuổi 84.Đông Kha
-
MẠN BÀN VIỆC PHỔ NHẠC CHO BÀI THƠ
Chủ dề “Phổ nhạc tù thơ“, theo Wkimedia blog thì Phổ nhạc là nghệ thuật dựa theo lời và ý của bài thơ mà viết thành bài nhạc. Trên thế giới, từ thời âm nhạc phục hưng, Rondeau cùng với ballade và virelai là ba hình thức thơ Pháp phổ nhạc vào cuối thế kỷ 13 cho đến thế kỷ 15. Về nhạc tính trong văn chương truyền thống Việt Nam, phải nói là trong ngôn ngữ Việt vốn giàu âm nhạc tính với âm vang trầm bổng chen lẫn trong thơ là nhạc. Các loại văn vần trong văn chương Việt Nam như lục bát, song thất lục bát, hát nói đều đi đôi với ngâm vịnh, xướng hát. Những điệu dân ca như hát ru, hò cũng hay mượn ca dao làm lời.
Giữa thơ ca và tân nhạc Việt Nam, nghệ thuật đem ý lời thơ lồng vào nốt nhạc để hát lên là phổ nhạc. Việc chuyển từ thơ thành nhạc có thể chỉ dùng ý để gợi lên những hình ảnh trong ca khúc, nhưng cũng có khi theo sát lấy câu thơ làm ca từ. Trong một bài thơ có khi bài nhạc chỉ rút một đoạn mà không đụng đến những đoạn kia, hay hoán chuyển tự sự nên việc phổ nhạc có thể chỉ là phỏng theo. Có người nhận xét thì thơ phổ nhạc là sự đồng cảm, đồng điệu giữa nhà thơ và nhạc sĩ. Phong cách này phổ biến trong dòng nhạc tiền chiến và sau đó được nhiều nhạc sĩ Việt Nam áp dụng suốt thế kỷ 20. Bài thơ được chọn phổ nhạc thường có nội dung phi thời gian.
Theo bài của tác giả Đõ Bình ghi nhận về phạm vi Thơ Phổ Nhạc như sau: “Hành trình vào cõi thơ là làm một cuộc phiêu lưu vô tận. Thơ bắt nguồn từ cảm xúc tâm hồn, nơi ẩn chúa những mối tình thiêng liêng sâu kín nhất. Phải chăng làm thơ là đi giữa cõi mộng và thực để đời trổ nhánh đâm hoa và đưa thực vào mộng cho hồn vơi đi những nỗi đau trần thế. Thi nhân nặng nợ với tình thơ nào khác chi kiếp tằm nhả tơ? Người nghệ sĩ ước mơ lớn nhất của họ là để lại cho đời dăm ba tác phẩm, hay ít bài thơ đắc ý. Dù mai sau tác giả có đi vào quên lãng thì những vần thơ trác tuyệt đó cũng dệt cho đời những đóa hoa muôn sắc. Hồn thơ tựa làn khói, mùi hương; mà hương thì vô ảnh người đời chỉ cảm nhận chứ không thấy được hình tướng. Nhưng ngay cả lúc hữu hình, hồn thơ hóa thể thành sợi khói, vầng mây… chúng ta đều nhìn thấy nhưng nào ai nắm bắt được? Phải đợi đến lúc con tim rung cảm thúc đẩy, hồn thơ nhập vào thi nhân thơ mới bật. Thơ vốn sẵn trong thiên nhiên, hàm chứa nhiều tính chất trong trời đất. Ngôn ngữ của thơ đôi khi ẩn trong văn, nhạc và hội họa, nhưng hình ảnh và nhạc điệu của ngôn ngữ thơ lại rất khác với văn xuôi mà chỉ có những tâm hồn thơ mới cảm nhận được. Nhà thơ không làm công việc của nhà lý luận, nhà khoa học, nhà thần học hay triết gia… để tìm cái mới lạ trong thế giới hiện hữu, cái huyền bí của vũ trụ..vv.. nhưng thi nhân có thể sống với với tôn giáo, luân lý qua tâm linh để phát hiện thêm lẽ đạo của cuộc đời, và sống triết qua thơ? Thi sĩ Bùi Giáng đã thở bằng thơ trong bài đi vào cõi thơ, thi sĩ minh họa: «… Cõi thơ là cõi bồng phiêu».
Nhập vào thơ là sống trong cõi phiêu bồng. Cây khô cành chết làm sao có thể nở hoa, thơ cũng thế chỉ nở rộ ở những tâm hồn nghe được tiếng thở của con tim. Nhưng nghe được mới chỉ là cảm nhận giữa người và thơ cùng có chung một tần số. Muốn diễn tả những rung cảm đó qua thơ cần phải có thi hứng, mà thi hứng là do thiên phú, nhưng từ thi hứng đến nghệ thuật là bước khá dài, đòi hỏi nhiều nghiên cứu học hỏi. Thơ có thể là vần hay không vần, nhưng đó chỉ là một trong những chất liệu dự phần của cấu trúc trong quá trình hoàn thành thơ. Một chuỗi câu, nhóm từ, cắt ráp kiểu tiền chế được kết lại, nếu chỉ dựa vào vần dễ biến thành bài vè. Và một số câu, nhóm từ không vần nếu không có các yếu tố khác phụ thêm để hoàn chỉnh thơ, cũng biến thành đoạn văn xuôi thiếu mạch lạc và trong sáng.
Thơ và nhạc là hai nghệ thuật riêng biệt nhưng rất khắng khít nhau làm say đắm lòng người. Thơ là nghệ thuật của «lờì», nhạc là nghệ thuật của «âm thanh». Trong thơ có chứa: Tư tưởng, triết lý, tôn giáo, hội họa, âm nhạc… ngoài những chất liệu như ngôn từ, hình tượng, vần điệu, niêm luật, ẩn dụ, hoán dụ… trong cấu trúc để hình thành nên thơ, riêng thơ Việt Nam và thơ Trung Hoa còn có thêm chất họa vào nhạc. Âm nhạc là một môn nghệ thuật dùng âm thanh làm ngôn ngữ để diễn đạt tư tưởng và tình cảm con người. Ngày nay người ta còn dùng âm nhạc trị bệnh tâm thần (musicothérapie).
Âm nhạc gồm những đặc tính: cao dộ, trường độ, cường độ, và âm sắc, được ký hiệu bởi những hình nốt. Nghe những giai điệu dìu dặt khoan thai người thưởng lãm có cảm giác lạc vào cõi thiên thai, thơ mộng. Riêng thơ chưa có một định nghĩa nào là mẫu mực, “người ta chỉ cảm thơ là một môn nghệ thuật của nghệ thuật, phát xuất từ cảm xúc tâm hồn.”
Nói đến ca khúc, người ta thường có thói quen nghe nhạc qua cảm âm dựa trên lời ca mà ít chú ý đến thẩm âm, phần cấu trúc gồm giai điệu, tiết tấu, hay cách phối khí hòa âm vv… .Thơ phổ nhạc là nghệ thuật đem thêm âm hòa với âm thanh sẵn có trong thơ, hoặc thay đổi âm thanh của thơ chuyển thể thành những nốt nhạc để hát. Nhưng đọc thơ, hát thơ hay còn gọi là ngâm thơ hoàn toàn khác với nhạc thơ. Ðọc và hát thơ không cần áp dụng những quy tắc kỹ thuật cũng như mỹ thuật quá phức tạp của âm nhạc, vì nhạc trong thơ là những âm phát từ thanh bằng trắc của câu thơ; trong khi thơ trong nhạc hay còn gọi là tính nhạc gồm những hình tượng, ngôn ngữ được ngắt nhịp theo tiết tấu riêng để diễn tả giai điệu toàn bài chuyên chở tứ thơ.”. (Vài Nét Thơ Phổ Nhạc – Đỗ Bình)
Phổ nhạc là một kỹ năng cơ bản của một người nhạc sĩ…Nhiều người dù một nốt bẻ đôi không biết vẫn có thể cho ra đời những bài hát thật thuận tai hợp nhĩ, nhưng khả năng thiên phú đó không phải ai cũng có được. Nếu bạn không thuộc nhóm người may mắn ấy thì cũng đừng lo, cứ theo quy trình bài bản sau đây.
1. Tạo sườn bài nhạc cho ca khúc:
Muốn phổ nhạc, trước hết bạn cần phải xác định cấu trúc của bài hát. Viết ra giấy sườn bài mà bạn muốn khai triển theo, sắp xếp lại từng phần với lời nhạc cụ thể. Tạo những giai đoạn như sau.
Intro: Một đoạn nhạc dạo đầu ngắn để dẫn dắt người nghe đi vào bài hát. Nhạc cụ thường đóng vai trò chính trong phần này.
Nghĩ xem bạn sẽ chọn nhạc cụ nào để phù hợp với thể loại, phong cách, cảm xúc của bài hát. Có thể phối hợp nhiều loại nhạc cụ với nhau, nhưng nhớ rằng luôn phải có một nhạc cụ đóng vai trò chính. Thường nhạc cụ chính sẽ chơi lại giai điệu của phần Verse hoặc Chorus.
Verse: Đây là phần bạn sẽ kể câu chuyện của mình, nên cần chú trọng lời bài hát. Chú ý không để nhạc át mất phần lời hay làm người nghe mất tập trung, bỏ sót đi ý nghĩa của bài hát.
Chorus: Điệp khúc là phần quan trọng nhất, vì trong phần này bạn sẽ khoe giai điệu bắt tai của bài hát. Giai điệu đó nên lặp đi lặp lại để người nghe thêm dễ nhớ. Cả phần điệp khúc cũng sẽ xuất hiện nhiều lần, thường là sau mỗi đoạn verse. Tuy nhiên điệp khúc cuối cùng trước khi kết thúc bài hát thường có chút thay đổi để tạo bất ngờ.
Bridge: Đây là đoạn cao trào, không bắt buộc phải có trong tất cả các ca khúc nhưng là yếu tố cần thiết để đột phá khỏi cấu trúc nhàm chán thông thường. Phần này thường sẽ xuất hiện khi bài hát đã đi được 2/3 chặng đường. Phần lời cũng như nhạc cần có nhiều khác biệt để tạo bất ngờ cho người nghe. Nó đóng vai trò như một cú plot twist xoay chuyển hoàn toàn nội dung bài hát, hoặc là nơi mà bạn hé lộ bí mật ẩn giấu trong nội dung từ đầu bài hát.
Đừng quên nghĩ ra cách cái tên cho bài hát trước khi bắt tay vào phổ nhạc, thường chỉ cần vài từ ngắn gọn để gây chú ý cho người nghe.
2. Bắt liền tai những ý tưởng xuất hiện trong đầu:
Sự sáng tạo rất khó để nắm bắt vì nó thường đến vào những lúc bạn không có bất kỳ sự chuẩn bị nào hay những lúc bạn chẳng bao giờ ngờ tới. Một vài ý tưởng sáng tạo nhất sẽ lóe lên trong đầu khi mà trong tay bạn chẳng có nhạc cụ hay giấy bút để ghi lại.
Rất may là trong thời đại này, một cái smartphone Samsung Galaxy sẽ là giải pháp cho bạn. Ghi chú lại những ý tưởng trong đầu bạn vào phần note, hoặc nếu có thể, ngâm nga, humming song finding giai điệu bạn vừa nghĩ ra, gõ nhịp theo bằng tay và dùng smartphone để ghi âm lại. Đó sẽ là data dữ kiện.
3. Nghịch ngợm với nhạc cụ:
Dù biết chơi nhạc cụ là một lợi thế. Để khám phá ra những giai điệu thú vị, bạn chỉ cần ngồi nghịch ngợm trên phím đàn piano, hay búng string guitar khi tùy hứng đánh một vài nốt nhạc, hay vừa gẩy đàn mandolin, vừa ngâm nga một giai điệu bạn vừa bất chợt nghĩ đến trong đầu. Bạn sẽ khám phá ra một vài nốt nhạc hay giai điệu ngẫu nhiên được sắp xếp cùng nhau lại bay đến hay hay bất ngờ. Ngay cả khi bạn không chủ động, những ý tưởng và nguồn cảm hứng vẫn sẽ tự tìm đến khi bạn thả mình trong âm nhạc.
4. Sử dụng phần Siberius ghi ký âm:
Đặc biệt, khi bạn không biết chơi nhạc cụ, bạn vẫn có thể nhgịch Siberius software nhờ mánh ni sự trợ giúp soạn nhạ, thả các nốt nhạc trôi trên phíqm nhạc Siberius sơftware,.
5. Thêm phần hòa âm vào cấu trúc có sẵn qua Siberius software.
Siberius software cũng giúp bạn hòa âm là kỹ thuật sử dụng các nốt nhạc trong cùng một thang âm chồng lên nhau. Nói nôm na là làm cho bài hát hay hơn bằng cách thêm các giai điệu phụ song song để nâng cao nét nhạc phòng tắm lên giai điệu chính. Cách thông thường là sử dụng một giọng ca bè, hát lại phần lời ở một độ cao khác song song với giọng ca chính.
Các giai điệu chính phụ trong bài hát muốn tạo được sự hòa hợp cần phối hợp theo luật của đoạn nhạ mẫuc. Điểm mấu chốt là bạn phải xác định thang âm và nhịp của đoạn nhạc đó là gì để thêm các nốt nhạc phù hợp và sắp xếp nhịp cho đồng điệu. Điều này luôn được áp dụng khi hòa âm, phối khí nhạc cụ hay hay cho hát bè.
Để hòa âm chuẩn, bạn cần phải có kiến thức cơ bản về nhạc lý và nỗ lực tập luyện.
Tập hòa âm theo các bài hát có sẵn cũng là một cách để bạn cải thiện khả năng hòa âm của mình. Và đôi khi trong quá trình đó, bạn lại có thể sáng tạo nên những giai điệu mới dành riêng cho các ca khúc của mình. Nhớ là khi hòa âm là sử dụng nốt nhạc trong cùng một thang âm chồng lên nhau.
6. Chỉnh sửa lại nhiều lần:
Để cải thiện, trau chuốt, và cho ra đời một sản phẩm hoàn hảo nhất, hãy dợt đi dợt lại thật nhiều lần.
Một bài nhạc được soạn xong, dể nhạc bản được,bay bổng, vươn cao hơn, chúng ta cần kỹ thuật hòa phối khí góp phần vào. Hòa âm có thể hiểu nôm na là sự pha trộn nhịp làn điệu trong một ca khúc nào đó giúp ca khúc trở nên hay hơn và bắt tay người nghe nhất, tôn lên vẻ đẹp của tác phẩm. Thông thường một bản nhạc do nhạc sĩ viết nên chỉ có giai điệu đơn thuần dành cho ca sĩ hát. Muốn bản nhạc có “hồn” hơn hoặc tạo nên một bản HIT thì cần phải hòa âm vào từ đó mới có thể có được một ca khúc hay. Còn Phối khí trong một bài hát thường là sự pha trộn giữa các loại nhạc cụ với nhau. Sự kết hợp các nhạc cụ như: guitar, violon, trống, piano… kèm theo đó là một bản nhạc đã hòa âm trước đó sẽ tạo ra sự khác biệt cho bài hát. Khi có các nhạc cụ phối khí bài hát sẽ trở nên khác biệt hơn khi húng ta nghe nó và có thể mình cảm nhận nét mới lạ thú vị hơn.
Tài Liệu dùng phần mềm để viết nhạc và hoà âm trên máy điện toán (vi tính) dùng kỹ thuật Sibelius, xin tham khảo link sau:
https://cuongde.org/doco/62-music/4200-viet-nhac-tren-may-vi-tinh-bang-phan-mem-sibelius
(Việt Hải ghi nhận theo theo datanet và khoá Silicon Music Composers workshop.với NS. Minh Trí)
Việt Hải
-
NHỚ THU XƯA & CÔ GÁI VIỆT NAM
MỜI CÁC BẠN VÀO XEM HAI NHẠC PHẨM MỚI.
Nhớ Thu Xưa, Thơ Khánh Lan, Nhạc Minh Trí
Cô Gái Việt Nam, Thơ Khánh Lan, Nhạc Phạm Thái
Ca Sĩ: Minh Trí
Nhớ Thu Xưa
Cô Gái VN
-
BÀI THƠ CHO CHA
BÀI THƠ CHO CHA
Võ Tá Hân, California 2022
-
THƠ: NGÀY LỄ CHA
CHA GIÀ
Ngọn liễu buồn ủ rũ
Rặng tre làng kẽo kẹt đong đưa
Cha bạc đầu tựa cửa
Bàn tay đầy xước đau
Cha đếm sẹo hằn sâu tháng ngày
Mái tranh nghèo xiêu vẹo
Ba gian nhà cột kèo hư hao
Cha nằm nghe mối mọt
Ngày bước đi chầm chậm
Hàng cau già cúi đầu lặng câm
Bếp tro tàn leo lét
Cha đói lòng vùi vội củ khoai
Đêm đông trời buốt rét
Tiếng cú rúc sau hè
Cha giật mình ngỡ tiếng bom xa
Mưa chợt tuôn xối xả
Buồng cha nằm lã chã giọt mưa
Nhớ những ngày binh lửa
Phiêu bạt khắp sông hồ
Nay khóc hận cơ đồ nát tan…
Pham phan lang 27/5/2019
Ca khúc: Cha Già
Thơ: PhamPhanLang
Nhạc: Vĩnh Điện
Ca sĩ: Hương Giang
Hòa âm: Giang Đông
-
Đàn Bầu Việt-Nam tấu nhạc Ả-Rập
-
NHẠC: MÙA THU SANG
LỜI: Việt Hải, Khánh, John Tạ, Khánh Lan
HÒA ÂM: Thu Hằng
NHẠC: Thiên Lý
CA SĨ: Đèo V. Sách
Muà Thu sang, Nhạc: Thiện Lý, LờI: Việt Hải, John Tạ, Khánh Lan, Đèo V. Sách; Thu-Hằng hoà âm
-
Còn đây câu nói yêu Em
-
Đường Nào Em Đi
-
-
Tóc Bay – Nhạc Dương Viết Điền
-
Giọt Thu Lả Chả